Cơ quan có thẩm quyền là gì? Cơ quan, tổ chức, cấp có thẩm quyền là gì?

Hiện tại thuật ngữ “Thẩm quyền” đã không còn xa lạ với người dân, xuất hiện ngày càng thường xuyên trong đời sống mỗi ngày, đặc biệt làm khi tham gia vào các quan hệ pháp luật. mặc khác nhiều người chưa nắm rõ được thẩm quyền là gì? Những cơ quan nào có thẩm quyền?

Luật sư tư vấn luật qua điện thoại trực tuyến miễn phí: 1900.6568

1. Cơ quan có thẩm quyền là gì?

Thẩm quyền là tổng thể các quyền và nghĩa vụ được trao cho các chủ thể nhất định để áp dụng giải quyết các vấn đề cụ thể nào đó trong phạm vi quản lý của họ.

Mỗi chủ thể là cá nhân hoặc tổ chức chỉ được giao những thẩm quyền và được thực hiện các thẩm quyền đó trong phạm vi nhất định. Và nội dung thẩm quyền của tất cả các chủ thể trong tất cả các lĩnh vực thì đều phải do pháp luật quy định, không một chủ thể nào được quyền tạo ra “thẩm quyền riêng” mà vượt ra khỏi phạm vi pháp luật quy định.

Đây không chỉ là quyền của các chủ thể mà nó còn là nghĩa vụ, bắt buộc phải thực hiện bằng hành vi trên thực tế.Việc xác định thẩm quyền giải quyết rất quan trọng, tránh gây chồng chéo, giải quyết sai thẩm quyền.

Cơ quan có thẩm quyền là các bộ phận được nhà nước và pháp luật trao cho những quyền nhất định để thực hiện những nhiệm vụ được giao của mình, trong phạm vi thẩm quyền của mình, các cơ quan sẽ ban hành những quyết định, phương hướng giải quyết các vấn đề cần triển khai thực hiện, hay còn tồn đọng vấn đề cần đưa ra giải pháp khắc phục hoặc ban hành ra các thông báo, văn bản để chỉ thị cấp dưới công việc…

Cơ quan có thẩm quyền phải trực tiếp chịu trách nhiệm trước pháp luật về những hành vi vi phạm pháp luật.

Cơ quan có thẩm quyền trong tiếng Anh là Competent authority.

hiện nay ở Việt Nam, có rất thường xuyên các bộ phận nhà nước được trao thẩm quyền, chủ yếu phụ thuộc vào chức năng và nhiệm vụ khác nhau của từng cơ quan để trao thẩm quyền giải quyết công việc. Và một cơ quan thì có khả năng sẽ được trao cho nhiều thẩm quyền khác nhéu

Ví dụ:

– Cơ quan có thẩm quyền thực hiện hoạt động xét xử là Tòa án

– Cơ quan có thẩm quyền giải quyết các vụ tranh chấp phát sinh trong lĩnh vực lao động bao gồm: Tòa án nhân dân, Trung tâm trọng tài, Ủy ban nhân dân cấp huyện, hòa giải viên thuộc Phòng Lao đông thương binh vã xã hội

– Thẩm quyền điều tra đối với những vụ án trong lĩnh vực hình sự thuộc về các bộ phận như: Cơ quan điều tra thuộc Công an nhân dân, cơ quan điều tra thuộc Quân đội nhân dân,…

2. những loại thẩm quyền:

Hiện tại chưa có căn cứ pháp luật nào quy định chi tiết về các loại phẩm quyền ở Việt Nam. Trên thực tế tùy thuộc vào các đối tượng khác nhéu mà thẩm quyền cũng được chia ra làm nhiều loại khác nhau

– Nếu xét trong hệ thống các bộ phận nhà nước thì thẩm quyền sẽ được phân ra theo tên gọi của từng cơ quan, tổ chức khác nhéu như:

+ Thẩm quyền của Uỷ Ban nhân dân

+ Thẩm quyền của Tòa án nhân dân

+ Thẩm quyền của Viện kiểm sát nhân dân

+ Thẩm quyền của Cơ quan điều tra

+ Thẩm quyền Chính phủ

+ Thẩm quyền của Hội đồng nhân dân

+ Thẩm quyền của Quốc hội…

– Trong mỗi cơ quan, tổ chức thì thẩm quyền lại được xác theo các cấp bậc, chức danh khác nhéu để bảo kịp thời giải quyết công việc như:

+ Thẩm quyền của Chủ tịch nước

+ Thẩm quyền của Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao/ Tòa án nhân dân cao cấp….

+ Thẩm quyền của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh/thành phố/huyện…

+ Thẩm quyền của Chủ tịch UBND xã. UBND Huyện,…

– Nếu xét trong các công việc, lĩnh vực chi tiết thì thẩm quyền sẽ được chia ra thành những loại như:

+ Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực như đất đai, môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm

+ Thẩm quyền giải quyết việc dân sự

+ Thẩm quyền xét xử

+ Thẩm quyền khởi tố vụ án…

✅ Mọi người cũng xem : giấy kiểm tra xe grab là gì

3. Căn cứ thẩm quyền là gì?

Thẩm quyền là tổng thể các quyền và nghĩa vụ được trao cho các chủ thể nhất định để áp dụng giải quyết các vấn đề cụ thể nào đó trong phạm vi quản lý của họ.

Mỗi chủ thể là cá nhân hoặc tổ chức chỉ được giao những thẩm quyền và được thực hiện các thẩm quyền đó trong phạm vi nhất định. Và nội dung thẩm quyền của tất cả các chủ thể trong tất cả các lĩnh vực thì đều đặn phải do pháp luật quy định, không một chủ thể nào được quyền tạo ra “thẩm quyền riêng” mà vượt ra khỏi phạm vi pháp luật quy định.

Đây không chỉ là quyền của các chủ thể mà nó còn là nghĩa vụ, bắt buộc phải thực hiện bằng hành vi trên thực tế.

Việc xác định thẩm quyền giải quyết rất quan trọng, tránh gây ra chồng chéo, giải quyết sai thẩm quyền.

Hiện tại ở nước ta thì căn cứ thẩm quyền đều đã được quy định rất rõ ràng, cụ thể trong từng luật chuyên ngành, để đảm bảo việc chủ thể thực hiện đúng thẩm quyền của mình, không nhầm lẫn hay trốn tránh nhiệm vụ của mình

Căn cứ thẩm quyền còn được dùng để làm căn cứ xử phạt đối với những cá nhân, tổ chức được pháp luật trao thẩm quyền mà lại không thực hiện đúng

Ví dụ Hiện tại thẩm quyền của một số chủ thể được quy định ở những văn bản quy phạm pháp luật như:

– Thẩm quyền của Thẩm phán Tòa án nhân dân các cấp được quy định trong Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014

– Thẩm quyền của Quốc hội Hiện tại được quy định chủ yếu trong Hiến pháp 2013

– Thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng chính phủ được quy định trong Luật tổ chức chính phủ 2015…

✅ Mọi người cũng xem : cách hóa giải xung thái tuế

4. Trách nhiệm giải trình của cơ quan Nhà nước:

Trách nhiệm giải trình theo định nghĩa của OECD (Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế) là trách nhiệm và nghĩa vụ của Chính phủ trong việc thông tin với các công dân về các quyết định ban hành tương đương chịu trách nhiệm về các vận hành và thực thi quyền lực của chính phủ và các viên chức nhà nước. Ý kiến khác cho rằng, khái niệm trách nhiệm giải trình thực chất gắn liền với khái niệm đại diện. Trách nhiệm giải trình bắt nguồn từ chế độ dân chủ đại diện, đây là sự cam kết mà các chính trị gia thiết lập với công dân, là trách nhiệm định kỳ của các chính trị gia đối với cử tri, những người đã lựa chọn họ. Một chính quyền có trách nhiệm giải trình là khi các thể chế đưa ra buộc các bộ phận của chính quyền đó phải có trách nhiệm công khai, chứng minh và thậm chí có thể bị xử phạt liên quan đến các quyết liệt của chính quyền.

Theo TS. Phạm Hồng Quang, trách nhiệm giải trình của cơ quan hành chính nhà nước là trách nhiệm của cơ quan nhà nước có chức năng quản lý hành chính nhà nước (thuộc hệ thống hành pháp) và cán bộ, công chức thuộc hệ thống cơ quan này, chủ động thực hiện việc giải trình hoặc phải thực hiện nhiệm vụ giải trình khi bị các bộ phận, tổ chức, cá nhân có liên quan yêu cầu, nhằm cung cấp, giải thích, làm rõ các thông tin về thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao và trách nhiệm của mình trong việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn đó, qua đó nhằm đảm bảo tính minh bạch, công khai trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước, bảo đảm và bảo vệ có hiệu quả các quyền, lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân có liên quan, phục vụ bắt buộc xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam của dân, do dân và vì dân.

– Về chủ thể giải trình gồm:

(1) chủ thể có trách nhiệm giải trình là các bộ phận nhà nước có thẩm quyền, khi thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn chi tiết của mình phải làm rõ thông tin, giải thích kịp thời, đầy đủ về quyết liệt, hành vi của cơ quan trong khi thực hiện nhiệm vụ, công vụ được giao. Trách nhiệm giải trình của cơ quan nhà nước ở đây có thể là trách nhiệm giải trình chính trị hoặc giải trình hành chính và được thực hiện theo hai hình thức (i) chủ động giải trình – công khai thông tin và (ii) giải trình bị động – khi có yêu cầu của tổ chức, công dân. Chú ý: Người giải trình là người đứng đầu cơ quan nhà nước hoặc người được người đứng đầu cơ quan nhà nước ủy quyền thực hiện việc giải trình.

(2) Chủ thể bắt buộc giải trình là các tổ chức, công dân. Phạm vi chủ thể thực hiện trách nhiệm giải trình sẽ được xác định tương ứng với từng loại trách nhiệm giải trình. Trong hoạt động của bộ máy công quyền thì trách nhiệm giải trình thuộc về các bộ phận, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền thực thi quyền lực công. Bởi vì, các cơ quan, tổ chức, cá nhân này khi thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao được dùng quyền lực nhà nước và các quyết liệt được đảm bảo thực hiện bằng cưỡng chế nhà nước.

– Về nội dung giải trình

 Nội dung giải trình là những thông tin hoặc vấn đề chi tiết mà các chủ thể có trách nhiệm giải trình phải chuẩn bị và trả lời với cơ quan quyền lực, cơ quan quản lý cấp trên hoặc với các đối tượng quản lý có liên quan (tổ chức, công dân). Hay nói cách khác, nội dung giải trình của cơ quan nhà nước là các thông tin có liên quan đến quyết liệt, hành vi của “mình” trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ được giao mà theo quy định của pháp luật phải giải trình hoặc khi có yêu cầu của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân bị tác động trực tiếp bởi quyết liệt, hành vi đó. Đối với những vấn đề quan trọng thuộc thẩm quyền giải quyết/quản lý, Thủ tướng, Bộ trưởng thực hiện chế độ báo cáo trước nhân dân thông qua các phương thuận tiện thông tin đại chúng.

– Về cách thức, cách thức giải trình

+ Giải trình chủ động là các bộ phận nhà nước chủ động báo cáo, thông tin hoặc chủ động công khai các thông tin liên quan đến hoạt động của mình đến cơ quan, người có thẩm quyền hoặc đối với xã hội. Ví dụ, chủ động công khai các thông tin có liên quan khi ban hành quy định mới, Thủ tục mới, chuẩn mực, định mức mới hoặc khi có sự thay đổi ngay trong các quy định, hồ sơ, chuẩn mực, định mức đó hoặc khi xảy ra những “sự cố” thuộc trách nhiệm quản lý của mình… Phương thức giải trình này nhằm đề cao trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trước toàn xã hội và thể hiện sự tôn trọng đối với nhân dân, là người chủ đích thực của quyền lực nhà nước.

+ Giải trình bị động (giải trình khi được yêu cầu) là việc các cơ quan nhà nước cung cấp thông tin theo yêu cầu của các chủ thể có liên quan để giải trình về vận hành của các cơ quan, tổ chức, đơn vị mình. Như vậy, khác với giải trình chủ động, giải trình theo bắt buộc được thực hiện khi xuất hiện bắt buộc giải trình của chủ thể có quyền yêu cầu giải trình (có khả năng xuất phát từ người dân, cơ quan hoặc tổ chức trong xã hội). Trường hợp giải trình theo bắt buộc được thực hiện và tuân thủ theo những quy định chặt chẽ về điều kiện, trình tự, Thủ tục bắt buộc, việc thực hiện bắt buộc giải trình.

Kết luận: Tuy đây được coi là những quyền đã được pháp luật công nhận và được đảm bảo thực hiện mà không ai được Giảm, nhưng không phải do đó mà các chủ thể có thẩm quyền được thực hiện các quyền này một cách bừa bãi, thực hiện với mục đích riêng. Việc thực hiện các quyền này phải nằm trong khuôn khổ mà pháp luật cho phép.

✅ Mọi người cũng xem : ý nghĩa tên minh khánh

Bài viết được thực hiện bởi: Luật sư Nguyễn Văn Dương

cấp bậc: Giám đốc Doanh nghiệp

Lĩnh vực tư vấn: Dân sự, Hình sự, công ty

Trình độ đào tạo: Thạc sỹ Luật, MBA

Số năm kinh nghiệm thực tế: 10 năm

Tổng số bài viết: 10.212 bài viết

Đất trồng cây lâu năm là gì?Thời hạn sử dụng đất trồng cây lâu năm? Thủ tục gia hạn đất trồng cây lâu năm khi hết hạn dùng?    

Dân quân tự vệ là gì? Dân quân tự vệ có phải tham gia nghĩa vụ quân sự không? Những trường hợp không phải tham gia nghĩa vụ quân sự?

Trợ cấp BHXH một lần là gì? Mẫu đơn đề nghị hưởng trợ cấp BHXH một lần? Hướng dẫn lập mẫu đơn đề nghị hưởng trợ cấp BHXH một lần?

Đua xe trái phép là gì? ngôn từ tiếng Anh? Đua xe trái phép bị phạt bao nhiêu tiền? Mức phạt khi xử lý hành chính? Xử lý hình sự hành vi đua xe trái phép khi nào?

Rác thải nhựa là gì? Nguồn gốc của rác thải nhựa? tác nhân gây ra ô nhiễm rác thải nhựa? Biện pháp khắc phục ô nhiễm rác thải nhựa?

Chất thải rắn là gì? Phân loại chất thải rắn? Phân loại chất thải rắn sinh hoạt? Xử lý chất thải rắn sinh hoạt được quy định như thế nào?

giấy tờ xử phạt vi phạm hành chính là gì? Thủ tục xử phạt vi phạm hành chính có tên được dịch sang tiếng Anh là gì? giấy tờ xử phạt vi phạm hành chính gồm những gì? quá trình, hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính đúng pháp luật?

Trái phiếu Chính phủ là gì? Mua trái phiếu Chính phủ và xem lãi suất trái phiếu CP ở đâu?

Luận văn là gì? Luận văn được dịch với tên trong tiếng Anh là gì? Hướng dẫn cách trình bày luận văn ấn tượng?

Môi trường học tập là gì? Môi trường học tập với tên trong tiếng Anh là gì? Đặc điểm của môi trường học tập? Vai trò của môi trường học tập?

Chứng từ thông tin ngân hàng là gì? Chứng từ thông tin ngân hàng được dịch với tên tiếng Anh là gì? Nội dung của chứng từ thông tin ngân hàng? Ý nghĩa của chứng từ thông tin ngân hàng?

Phiếu đăng ký dự tuyển viên chức là gì? Phiếu đăng ký dự tuyển viên chứcđể làm gì? Mẫu phiếu đăng ký dự tuyển viên chức? Hướng dẫn ghi mẫu phiếu đăng ký dự tuyển viên chức?

Tự nguyện là gì? Biểu hiện của tự nguyện? Ý nghĩa và ví dụ về tự nguyện?

Khái quát về bảo hiểm y tế? Mua bảo hiểm y tế trước khi sinh bao lâu để được dùng?

Mẫu kết luận kiểm định môi trường là gì? Mẫu kết luận kiểm định môi trường? Hướng dẫn dùng mẫu kết luận kiểm định môi trường? Quy định của pháp luật về kiểm định môi trường?

Mẫu giấy phép mang vũ khí( VC5) là gì? Mẫu giấy phép mang vũ khí( VC5)? Hướng dẫn dùng mẫu giấy phép mang vũ khí( VC5)? Quy định của pháp luật về cấp giấy phép mang vũ khí?

Mẫu quyết định chỉ định thầu mua thiết bị là gì? Mẫu quyết liệt chỉ định thầu mua thiết bị? Hướng dẫn sử dụng mẫu quyết liệt chỉ định thầu mua thiết bị? Quy định của pháp luật về chỉ định thầu mua thiết bị?

Hạnh phúc gia đình là gì? Nền tảng một gia đình hạnh phúc?

quyết liệt hoãn thi hành quyết định phạt tiền là gì? Mẫu quyết liệt hoãn thi hành quyết liệt phạt tiền? Hướng dẫn mẫu quyết liệt hoãn thi hành quyết định phạt tiền?

quyết định gia hạn thời hạn ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính là gì? Mẫu quyết định gia hạn thời hạn ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính? Hướng dẫn mẫu quyết định gia hạn thời hạn ra quyết liệt xử phạt vi phạm hành chính?