Thế nào là sự bay hơi và sự ngưng tụ? Nêu khái niệm, đặc điểm và cho ví dụ (Vật lý 6)

 

Bài viết Thế nào là sự bay hơi và sự ngưng tụ? Nêu khái niệm, đặc điểm và cho ví dụ (Vật lý 6) thuộc chủ đề về Thắc Mắt thời gian này đang được rất nhiều bạn quan tâm đúng không nào !! Hôm nay, Hãy cùng https://khoalichsu.edu.vn/hoi-dap/ tìm hiểu Thế nào là sự bay hơi và sự ngưng tụ? Nêu khái niệm, đặc điểm và cho ví dụ (Vật lý 6) trong bài viết hôm nay nhé ! Các bạn đang xem bài viết : “Thế nào là sự bay hơi và sự ngưng tụ? Nêu khái niệm, đặc điểm và cho ví dụ (Vật lý 6)”

Xem thêm:

Đánh giá về Thế nào là sự bay hơi và sự ngưng tụ? Nêu khái niệm, đặc điểm và cho ví dụ (Vật lý 6)

Xem nhanh

Có bao giờ bạn tự hỏi có đám mây trên bầu trời? Tại sao trên mặt hồ ngày nắng nóng lại có hơi nước bốc lên? Hay tại sao lại có giọt sương mai đọng trên chiếc lá? Những hiện tượng này người ta gọi là sự bay hơi và ngưng tụ. Vậy sự bay hơi và sự ngưng tụ là gì? Để hiểu và giải thích được hai hiện tượng này, hãy cùng Monkey theo dõi bài viết dưới đây nha !

Thế nào là sự bay hơi

Sự bay hơi là gì? (Ảnh: Shutterstock.com)

Sự bay hơi là gì

Quan sát hiện tượng: Mỗi khi trời đổ mưa, đường sẽ ngấm nước mưa. Nhưng khi có mặt trời xuất hiện, thì con đường khô trở lại. Nước mưa trên đường đã biến mất.

Mọi Người Xem :   Ngôi Nhà Hạnh Phúc - TSD02 | khoalichsu.edu.vn

Giải thích: Nước trên đường là thể lỏng đã chuyển thành thể hơi và bay vào không khí.

Sự bay hơi là: Sự chuyển từ thể lỏng sang thể hơi của một chất.

Phân tích sâu hơn về sự bay hơi: Ví dụ đối với chất lỏng là nước, thì các phân tử nước khi gặp nhiệt độ nhất định sẽ nhanh chóng biến đổi thành dạng hơi. Lúc này các phân tử va chạm vào nhéu, chúng chuyển hóa năng lượng cho nhéu ở nhiều mức độ phong phú. Và đến một lúc nào đó, nó sẽ tích tụ đủ năng lượng để bay hơi.

✅ Mọi người cũng xem : ăn cơm hay bị nghẹn là bệnh gì

Đặc điểm của sự bay hơi

Đối với sự bay hơi, ta cần nhớ một số đặc điểm sau

  • Mỗi chất lỏng đều bay hơi (không chỉ riêng nước): Ví dụ nước hoa bay hơi trong không khí

  • Ở bất kì nhiệt độ nào của chất lỏng, sự bay hơi sẽ xảy ra

  • Ta có thể nhìn thấy sự bay hơi bằng mắt thường. Đó là khi quan sát một ấm nước đun sôi, hơi nước thoát ra từ miệng ấm.

✅ Mọi người cũng xem : ý nghĩa của giải thưởng nobel

Sự bay hơi phụ thuộc vào những yếu tố nào

Phơi quần áo nhanh khô hơn nhờ nắng và gió. (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Cùng phân tích các trường hợp sau:

  • Quần áo đem phơi giữa trời có nắng và trời không nắng thì quần áo dưới trời nắng sẽ khô nhénh hơn

  • Quần áo phơi giữa trời có nắng và gió cũng khô nhanh hơn chỉ phơi dưới trời có nắng

  • Và quần áo đem phơi dưới trời nắng mà để cách xa nhau, phơi thoáng thì sẽ khô nhanh hơn là để gần sát nhau.

Qua 3 trường hợp trên, ta có thể kết luận rằng

Tốc độ bay hơi (nhénh hay chậm) phụ thuộc vào 3 yếu tố sau

  •  Nhiệt độ

  • Gió

  • Diện tích mặt thoáng của chất lỏng (diện tích mặt thoáng là phần bề mặt chất lỏng tiếp xúc với không khí). Những chất mà có diện tích bề mặt nhỏ thì thời gian bay hơn sẽ lâu hơn những chất có diện tích bề mặt lớn hơn.

Chú ý: Tốc độ bay hơi của một chất còn phụ thuộc vào bản chất của chất lỏng đó. Ví dụ: Cồn bay hơi nhénh hơn nước ở cùng khó khăn.

Ví dụ về sự bay hơi

Quần áo phơi ngoài trời nắng một thời gian sẽ khô

Lau bảng thì bảng ướt nhưng chỉ một lúc sau bảng sẽ khô lại

Thế nào là sự ngưng tụ

Sự ngưng tụ là gì

Quan sát hiện tượng: Lấy một cốc nước đá để một lúc, ta sẽ thấy bên ngoài cốc có các giọt nước bám trên cốc. Đó là do hơi nước trong không khí gặp lạnh ngưng tụ lại.

Mọi Người Xem :   Ý nghĩa tên Diệu Phương Phương là gì? Tên Diệu Phương Phương có ý nghĩa gì hay xem ngay là biết.o

Có những giọt nước bên ngoài cốc. (Ảnh: Shutterstock.com)

Vậy ta có định nghĩa như sau:

Sự ngưng tụ là sự chuyển từ thể hơi sang thể lỏng

Các yếu tố gây ảnh hưởng sự ngưng tụ

  • Sự ngưng tụ xảy ra dễ dàng hơn khi nhiệt độ hạn chế

  • Ví dụ vào những hôm trời sáng sớm, nhiệt độ ngoài trời lạnh thì khiến các hơi nước trong không khí

✅ Mọi người cũng xem : ý nghĩa tỳ hưu vàng

Cho ví dụ về sự ngưng tụ

Ví dụ vào buổi sáng ta thấy giọt nước đọng trên những chiếc lá. Hiện tượng này là do vào lúc sáng sớm, nhiệt độ Giảm, hơi nước trong không khí đơn giản ngưng tụ lại thành những giọt nước đọng trên lá.

So sánh sự bay hơi và sự ngưng tụ

Sự ngưng tụ là quá trình ngược với sự bay hơi. Từ thể lỏng chuyển sang thể hơi là sự bay hơi còn từ thể hơi chuyển sang thể lỏng là sự ngưng tụ

So sánh giữa bay hơi và ngưng tụ. (Ảnh: Canva.com)

Sự giống nhau: 

  • Bay hơi và ngưng tụ đều đặn là hai quy trình biến đổi chất giữa thể lỏng và thể khí
  • quá trình bay hơi nhénh & ngưng tụ nhanh hay chậm đều đặn phụ thuộc vào hai yếu tố: Nhiệt độ và áp suất

Sự khác nhau 

Sự bay hơi Sự ngưng tụ 
Từ thể lỏng chuyển sang thể khí gọi là sự bay hơiTừ thể khí chuyển sang lỏng gọi là sự ngưng tụ
Nhiệt độ càng cao thì sự bay hơi càng nhanhNhiệt độ càng cao thì sự ngưng tụ càng chậm
Nhiệt độ càng thấp thì sự bay hơi càng chậmNhiệt độ càng thấp thì sự ngưng tụ càng nhénh
Áp suất càng cao thì bay hơi càng chậmÁp suất càng cao thì ngưng tụ diễn ra càng nhénh
Áp suất càng thấp thì bay hơi càng nhanhÁp suất càng thấp thì sự ngưng tụ càng chậm

Ứng dụng sự bay hơi và ngưng tụ trong cuộc sống

Hiện tượng bay hơi xuất hiện. (Ảnh: Shutterstock.com)

  • Nếu sử dụng dầu gió, ta nên đậy kín nắp thì lượng dầu sẽ không dần cạn đi. Do trong chai đựng dầu cùng lúc ấy xảy ra hai quy trình: Bay hơi và ngưng tụ. Với chai đậy kín, có bao nhiêu dầu bay hơi cũng có bấy nhiêu lượng dầu ngưng tụ nên dầu còn nguyên. Nếu để hở thì quá trình bay hơi mạnh hơn ngưng tụ nên dầu cạn dần.

  • Trong ngành in ấn, sơn phủ người ta cũng ứng dụng sự bay hơi

  • Người ta có khả năng làm mát cả một tòa nhà bằng hệ thống bay hơi làm mát

  • Dựa vào các yếu tố gây ảnh hưởng quy trình bay hơi nhénh hơn người ta sản xuất máy sấy giúp sấy khô quần áo, tóc tiện lợi.

  • Nước do rễ hút vào cây được lá thải ra môi trường bằng hiện tượng bay hơi qua các lỗ khí của lá. Hiện tượng bay hơi qua lá giúp cho việc vận chuyển nước và muối khoáng từ rễ lên lá và giữ cho lá bị đốt nóng dưới ánh nắng mặt trời. Vậy nên chúng ta cần tưới đủ nước cho cây đặc biệt vào lúc trời nắng nóng, khô hạn.

Mọi Người Xem :   CHERRY - nghĩa trong tiếng Tiếng Việt

Xem thêm: Trả lời: Sự sôi là gì? Đặc điểm của sự sôi là gì? (Kiến thức vật lý 6)

Bài tập sự bay hơi và ngưng tụ

Câu 1: Trong các đặc điểm sau đây, đặc điểm nào không phải là của sự bay hơi?

A. Xảy ra ở bất kì nhiệt độ nào của chất lỏng

B. Xảy ra trên mặt thoáng của chất lỏng

C. Không nhìn thấy được

D. Xảy ra ở một nhiệt độ xác định của chất lỏng

Đáp án: D

Câu 2: Nước đựng trong cốc bay hơi càng nhanh khi

A. Nước trong cốc càng thường xuyên

B. Nước trong cốc càng ít

C. Nước trong cốc càng nóng

D. Nước trong cốc càng lạnh

Đáp án: C

Câu 3: Tại sao vào mùa lạnh, khi hà hơi vào mặt gương ta thấy mặt gương mờ đi rồi sau một thời gian mặt gương lại sáng trở lại?

Đáp án: Vì trong hơi thở của người có hơi nước. Khi gặp mặt gương lạnh hơi nước này ngưng tụ lại thành những giọt nước rất nhỏ làm mờ gương. Sau một thời gian ngắn, những giọt nước nhỏ đó lại bay hơi vào không khí, nên mặt gương trông sáng trở lại.

Câu 4: Sương mù thường có vào mùa lạnh hay mùa nóng? Tại sao khi mặt trời mọc sương mù lại tan?

Đáp án: Hiện tượng sương mù xuất hiện vào mùa lạnh. Khi mặt trời mọc sương mù lại tan vì nhiệt độ tăng làm cho tốc độ bay hơi tăng.

Câu 5: Nước đựng trong cốc bay hơi càng nhanh khi

A. Nước trong cốc càng thường xuyên

B. Nước trong cốc càng ít

C. Nước trong cốc càng nóng

D. Nước trong cốc càng lạnh

Đáp án: C

Câu 6: Hiện tượng nào sau đây không phải là sự ngưng tụ?

A. Sương đọng trên lá cây

B. Sự tạo thành sương mù

C. Sự tạo thành hơi nước

D. Sự tạo thành mây

Đáp án: C

Câu 7: Tại sao khi trồng chuối hay trồng mía, người ta phải phạt giảm bớt lá?

Trả lời: Người ta phải phạt giảm đi lá vì để làm hạn chế diện tích mặt thoáng của lá nhờ đó hạn chế được sự bay hơi nước từ lá, giúp cây không bị khô mà dễ sống hơn.

Câu 8: Để làm muối, người ta cho nước chảy vào ruộng muối. Nước trong nước biển bay hơi, còn muối đọng lại trên ruộng. Thời tiết như thế nào thì nhanh thu hoạch được muối? Tại sao?

Đáp án: Khi thời tiết nắng nóng và có gió thì sẽ nhanh thu hoạch được muối, vì tốc độ bay hơi phụ thuộc vào nhiệt độ và gió.

Kết luận

Qua bài viết trên, Monkey hy vọng các bạn đã hiểu rất rõ lý thuyết về sự bay hơi và sự ngưng tụ. Từ đó vận dụng kiến thức và giải thích được nhiều hiện tượng diễn ra trong đời sống như: Vòng tuần hoàn nước, sương mù…Để có thêm nhiều kiến thức bổ ích hơn, mời bạn theo dõi chuyên mục kiến thức cơ bản từ Monkey nha !

 

Các câu hỏi về hiện tượng bốc hơi là gì

Nếu có bắt kỳ câu hỏi thắc mắt nào vê hiện tượng bốc hơi là gì hãy cho chúng mình biết nhé, mõi thắt mắt hay góp ý của các bạn sẽ giúp mình cải thiện hơn trong các bài sau nhé

Loading

Related Posts

About The Author