Giấy tờ có giá là gì? Một số nhầm lẫn hay gặp về giấy tờ có giá?

Cùng với sự phát triển không ngừng của kinh tế, xã hội, những loại của cải/tài sản tham gia vào các giao dịch dân sự không những đa dạng mà còn phong phú về cách thức. Trong đó, hồ sơ có giá là một trong số những loại của cải/tài sản được phép giao dịch trong các giao dịch dân sự hiện đang được dùng khá phổ biến, nhất là trong các giao dịch trong việc huy động vốn trong lĩnh vực ngân hàng tiền tệ. Vậy giấy tờ có giá là gì?

hiện nay, căn cứ theo quy định của pháp luật hiện hành, nội dung về hồ sơ có giá được quy định trong Bộ luật dân sự năm 2015, Công văn 141/TANDTC-KHXX,Luật ngân hàng Nhà nước Việt Nam năm 2010, Thông tư 04/2016/TT-NHNN, Thông tư 01/2012/TT-NHNN. cụ thể:

Tư vấn pháp luật trực tuyến miễn phí qua tổng đài: 1900.6568

1. hồ sơ có giá là gì?

giấy tờ có giá được xác định là một loại của cải/tài sản theo quy định tại Điều 105 Bộ luật Dân sự năm 2015, nhưng trong Bộ luật Dân sự cũng không có quy định chi tiết về khái niệm “giấy tờ có giá”.

tuy nhiên, Hiện tại, trong quy định của pháp luật hiện hành, cụ thể tại khoản 8 Điều 6 Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam năm 2010, khoản 1 Điều 3 Thông tư 04/2016/TT-NHNN, khoản 1 Điều 2 Thông tư 01/2012/TT-NHNN có quy định cụ thể về khái niệm giấy tờ có giá như sau:

giấy tờ có giá được xác định là một loại giấy tờ có tổng giá trị như chứng cứ, bằng chứng để xác nhận nghĩa vụ trả nợ giữa tổ chức phát hành hồ sơ có giá (thường là ngân hàng, tổ chức tín dụng phi ngân hàng…) với người sở hữu giấy tờ có giá (ví dụ người mua trái phiếu, tín phiếu…) trong một thời gian nhất định, khó khăn trả lãi và những điều kiện khác trong giao dịch ghi nợ này.

Về các loại hồ sơ được xác định là hồ sơ có giá thì căn cứ theo quy định của pháp luật hiện hành, chi tiết điểm c khoản 2 Điều 6 Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, giải đáp về nghiệp vụ được quy định tại Công văn 141/TANDTC-KHXX ngày 21 tháng 09 năm 2011 có quy định các loại hồ sơ có giá bao gồm:

– Trái phiếu Chính phủ, trái phiếu công ty, kỳ phiếu, cổ phiếu theo quy định của Pháp lệnh về ngoại hối.

– Hối phiếu đòi nợ, hối phiếu nhận nợ, Séc, Công cụ chuyển nhượng khác theo quy định của Luật các công cụ chuyển nhượng năm 2005 (trừ công cụ nợ dài hạn được tổ chức phát hành nhằm kêu gọi vốn trên thị trường).

– Tín phiếu, trái phiếu, hối phiếu, công trái và công cụ khác theo quy định của pháp luật quản lý về nợ công.

Xem thêm: tài sản là gì? những loại tài sản theo Bộ luật dân sự năm 2015?

– các loại chứng khoán theo quy định tại Điều 6 Luật chứng khoán năm 2006, sửa đổi năm 2010, gồm các hồ sơ như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ; quyền mua cổ phần, chứng quyền, quyền chọn mua, quyền chọn bán, nhóm chứng khoán, chỉ số chứng khoán, Hợp đồng góp vốn đầu tư và các loại chứng khoán khác.

Qua phân tích ở trên, có thể xác định chỉ có những giấy tờ được ghi nhận tại Luật Ngân hàng Nhà nước năm 2010, Công văn 141/TANDTC-KHXX ngày 21 tháng 09 năm 2011 mới được xác định là giấy tờ có giá. những loại giấy tờ khác mà không thuộc các giấy tờ được liệt kê ở trên thì không được xác định là hồ sơ có giá.

2. một vài vấn đề nhầm lẫn về hồ sơ có giá:

Như đã phân tích, trong quy định của Bộ luật Dân sự – văn bản pháp luật chung áp dụng cho mọi quan hệ dân sự, hồ sơ có giá được xác định là một loại của cải/tài sản được dùng trong các giao dịch dân sự, nhưng Bộ luật Dân sự năm 2015 không quy định về khái niệm của “giấy tờ có giá”, khiến cho thường xuyên chủ thể tham gia giao dịch dân sự bối rối trong việc xác định về giấy tờ có giá. trong lúc đó, khái niệm về “giấy tờ có giá” mặc dù được quy định trong Thông tư 04/2016/TT-NHNN, Thông tư 01/2012/TT-NHNN, nhưng đây lại là những văn bản pháp luật chuyên ngành, cụ thể là trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng, không phải tất cả mọi người ai cũng biết đến, quan tâm đến, tiếp cận và hiểu rõ các văn bản trong lĩnh vực này. Điều này, kéo theo việc nhiều người hiểu nhầm về khái niệm “giấy tờ có giá” cũng như nhầm lẫn trong việc xác định hồ sơ có giá trong giao dịch dân sự.

Bởi xuất phát từ cách hiểu “nôm na”, theo định nghĩa cơ bản trong Tiếng Việt, thường xuyên người vẫn quan niệm và hiểu dễ dàng “hồ sơ có giá” là hồ sơ mà có giá trị, mang trị giá được bằng tiền, hay lượng tiền nhất định. Đồng thời theo quy định chung của Bộ luật dân sự năm 2015, “giấy tờ có giá” là của cải/tài sản, có thể mua bán, chuyển nhượng, thế chấp, cầm cố…tham gia các giao dịch dân sự. Xuất phát từ cách hiểu này, dẫn đến thường xuyên người nhầm lẫn khi xác định các hồ sơ chứng nhận quyền sở hữu tài sản như Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền dùng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, Giấy đăng ký xe… là hồ sơ có giá khi tham gia giao dịch. Đây là một thực tế đang diễn ra khá thường nhật.

tuy nhiên, các giấy tờ như Giấy chứng nhận quyền dùng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và của cải/tài sản khác gắn liền với đất, Giấy đăng ký xe… vốn không phải là chứng từ, bằng chứng ghi nhận nghĩa vụ trả nợ, mà nó chỉ là hồ sơ pháp lý ghi nhận quyền của chủ sở hữu của cải/tài sản, chủ sở hữu quyền sử dụng nên hoàn toàn không được xác định là giấy tờ có giá theo khái niệm được quy định tại khoản 8 Điều 6 Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam năm 2010, khoản 1 Điều 3 Thông tư 04/2016/TT-NHNN, khoản 1 Điều 2 Thông tư 01/2012/TT-NHNN, nó cũng không được liệt kê vào danh sách những loại giấy tờ có giá được ghi nhận ở Công văn 141/TANDTC-KHXX được trích dẫn ở trên. Những hồ sơ này là những hồ sơ có tổng giá trị, nhưng không phải là “hồ sơ có giá”, mà là hồ sơ chứa đựng quyền của chủ sở hữu của cải/tài sản. chi tiết:

Ví dụ: Giấy chứng nhận quyền dùng đất, quyền sở hữu nhà ở và của cải/tài sản khác gắn liền với đất, theo quy định tại khoản 16 Điều 3 Luật Đất đai năm 2013 được xác định là chứng thư pháp lý ghi nhận quyền dùng đất, quyền sở hữu nhà ở, quyền sở hữu về tài sản gắn liền với đất hợp pháp của chủ sử dụng đất, chủ sở hữu nhà ở gắn liền với đất. Nhìn chung, Giấy chứng nhận quyền dùng đất, quyền sở hữu nhà ở, và của cải/tài sản khác gắn liền với đất là hồ sơ chứa đựng quyền dùng quyền dùng đất, quyền sở hữu của cải/tài sản của chủ sử dụng đất hợp pháp. Bản thân hồ sơ này không phải là một loại giấy tờ có giá, cũng không được xác định là một tài sản, nhưng lại có ý nghĩa mang tính chất là hình thức ghi nhận quyền tài sản – quyền dùng đất, một tài sản vô hình, gắn liền với một mảnh đất hữu hình.

Cũng tương tự như vậy, Giấy đăng ký xe là hồ sơ pháp lý xác nhận thông tin của chủ sở hữu chiếc xe, không được xác định là tài sản bởi của cải/tài sản ở đây là chiếc xe có đầy đủ thông tin được ghi nhận trên Giấy đăng ký xe đã được cấp.

Đồng thời, vì không được xác định là hồ sơ có giá, là tài sản nên khi có hành vi chiếm giữ trái phép, hoặc chiếm đoạt các giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu tài sản như Giấy chứng nhận quyền dùng đất thì chủ sở hữu các loại giấy tờ này cũng không thể khởi kiện theo hướng kiện đòi của cải/tài sản được, mà chỉ có khả năng bắt buộc các cơ quan có thẩm quyền (ví dụ cơ quan công an) buộc người chiếm giữ trái phép trả lại tài sản cho chủ sở hữu.

Xem thêm: Động sản là gì? Quy định mới về Động sản và Bất động sản?

Ví dụ: Anh A là chủ dùng đất hợp pháp của mảnh đất rộng 80 m2, đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hợp pháp đối với mảnh đất này. mặc khác, ngày 02/03/2016, lấy lý do là cần mượn “Sổ đỏ” (Giấy chứng nhận quyền dùng đất đối với mảnh đất này” của anh A để kê khai, đối chiếu với “Sổ đỏ” của mình, anh C – một người họ hàng của anh A đã đến mượn “Sổ đỏ” của anh A nhưng sau khi mượn được, anh C đã cố tình không trả lại hồ sơ này cho anh A, mà đem đi cầm cố tại một “tổ chức tín dụng đen”. Sau đó, anh A phát hiện ra sự việc này. Trường hợp này vì Giấy chứng nhận quyền dùng đất đối với mảnh đất 80 m2 của anh A không phải là giấy tờ có giá, không phải là của cải/tài sản nên anh A không thể khởi kiện đòi anh C trả lại tài sản được, nhưng có quyền bắt buộc tuyên bố giao dịch cầm cố giữa anh C và “tổ chức tín dụng đen” là vô hiệu. Đồng thời anh A có thể bắt buộc cơ quan công an can thiệp để yêu cầu anh C trả lại Giấy chứng nhận quyền dùng đất cho mình.

trong lúc đó, nếu một người đang sở hữu trái phiếu Doanh nghiệp mà khi đến thời hạn theo quy định của trái phiếu mà công ty phát hành trái phiếu vẫn chưa hoàn tất nghĩa vụ trả nợ cho người sở hữu trái phiếu thì người sở hữu trái phiếu vẫn có quyền yêu cầu thanh toán nghĩa vụ trả nợ.

Như vậy, qua phân tích nêu trên, có khả năng xác định, không phải bất cứ loại hồ sơ nào cũng được xác định là giấy tờ có giá, cũng được xác định là tài sản tham gia trong giao dịch dân sự. Việc xác định rõ khái niệm “giấy tờ có giá”, và các loại hồ sơ được xác định là giấy tờ có giá mang ý nghĩa quan trọng khi xác định đối tượng tài sản trong giao dịch dân sự, đảm bảo các chủ thể có khả năng hiểu rõ bản chất của giao dịch, từ đó có phương án đảm bảo quyền lợi của mình. Đồng thời, qua việc xác định hồ sơ có giá cũng để tránh việc nhầm lẫn đối với các giấy tờ pháp lý khác mang tính chất ghi nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng hợp pháp của chủ sở hữu tài sản.

✅ Mọi người cũng xem : giấy tờ chứng minh về nhân thân là gì

3. Phân biệt chiết khấu hồ sơ có giá và mua bán hồ sơ có giá:

Chiết khấu hồ sơ có giá là một quan hệ hợp đồng theo đó tổ chức tín dụng mua lại các hồ sơ có giá chưa đến hạn thanh toán của khách hàng.

Mua bán giấy tờ có giá là việc thực hiện một quan hệ hợp đồng với bên mua và bên bán.

Sự khác biệt giữa chiết khấu giấy tờ có giá và mua bán hồ sơ có giá

Chủ thể

Chiết khấu giấy tờ có giá: tổ chức tín dụng chiết khấu là mua lại.

Xem thêm: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có được coi là của cải/tài sản không?

– Mua bán hồ sơ có giá: Tổ chức có thẩm quyền xem xét mua bán.

Bản chất

– Chiết khấu giấy tờ có giá: cấp tín dụng

– Mua bán hồ sơ có giá: quan hệ mua bán dân sự thông thường.

Thời hạn

– Chiết khấu giấy tờ có giá: phải thể hiện rõ trong hợp đồng

– Quan hệ mua bán dân sự thông thường: tại thời điểm chuyển giao, mọi thứ chấm dứt.

Mục đích dùng

Xem thêm: Phân loại các loại của cải/tài sản theo quy định của pháp luật

– Chiết khấu hồ sơ có giá: sẽ quan tâm về sử dụng tiền bán như thế nào

– Mua bán hồ sơ có giá: không quan tâm về sử dụng tiền bán như thế nào

Giá mua

– Chiết khấu hồ sơ có giá: tính theo công thức luôn thấp hơn tổng giá trị của hồ sơ có giá.

– Mua bán giấy tờ có giá: phụ thuộc vào thỏa thuận và nhu cầu của thị trường.

hình thức

– Chiết khấu giấy tờ có giá: thể hiện thông qua hợp đồng chiết khấu bằng văn bản.

– Mua bán hồ sơ có giá: Phụ thuộc vào thỏa thuận có thể hợp đồng bằng văn bản, bằng lời nói hoặc có khả năng bằng hành vi.

Xem thêm: tài sản hữu hình và của cải/tài sản vô hình theo pháp luật Việt Nam

Quyền của các bên

– Chiết khấu hồ sơ có giá: bên mua lại có quyền truy đổi, có quyền yêu cầu mua lại.

– Mua bán giấy tờ có giá: các nên không có quyền đổi hay mua lại.

4. Vé số có phải là hồ sơ có giá không?

Tóm tắt câu hỏi:

Anh A mua 5 tờ vé số, sau đó cho anh B. Trong 5 tờ đó có 2 tờ trúng giải đặc biệt. Anh A có ý định đòi lại 2 tờ vé số có giải này. mặc khác khi đòi thì anh B không trả và cho rằng anh A đã cho mình rồi. Vậy trong trường hợp này anh A có quyền kiện đòi lại không? Tờ vé số có phải là hồ sơ có giá không?

Luật sư tư vấn:

Điều 457 Bộ luật Dân sự 2015 quy định, Hợp đồng tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên tặng cho giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho mà không yêu cầu đền bù, bên được tặng cho đồng ý nhận.

Như vậy, khi anh A tặng cho anh B năm tờ vé số thì tại thời điểm anh B nhận năm tờ vé số từ anh A, anh A đã chuyển quyền sở hữu của mình sang cho anh B và chấm quyền sở hữu của mình đối với năm tờ vé số đó. Đồng nghĩa, anh A không có quyền lấy lại trừ trường hợp hai bên đã có thỏa thuận khác.

Xem thêm: Sở hữu toàn dân là gì? các loại của cải/tài sản thuộc chế độ sở hữu toàn dân?

Khoản 8 Điều 6 Luật Ngân hàng nhà nước 2010 quy định hồ sơ có giá là bằng chứng xác nhận nghĩa vụ trả nợ giữa tổ chức phát hành giấy tờ có giá với người sở hữu hồ sơ có giá trong một thời hạn nhất định, khó khăn trả lãi và các khó khăn khác. mặt khác, Công văn 141/TANDTC-KHXX hướng dẫn thẩm quyền giải quyết các bắt buộc trả lại giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản gửi tới tòa án nhân dân các cấp xác định giấy tờ có giá bao gồm:

– Hối phiếu đòi nợ, hối phiếu nhận nợ, séc, công cụ chuyển nhượng khác (Điều 1 Luật các công cụ chuyển nhượng năm 2005);

– Trái phiếu Chính phủ, trái phiếu công ty, kỳ phiếu, cổ phiếu (điểm c khoản 1 Điều 4 Pháp lệnh ngoại hối năm 2005);

– Tín phiếu, hối phiếu, trái phiếu, công trái và công cụ khác làm phát sinh nghĩa vụ trả nợ (điểm 16 Điều 3 Luật quản lý nợ công năm 2009);

– những loại chứng khoán (khoản 1 Điều 6 của Luật chứng khoán năm 2006 đã được sửa đổi, bổ sung một vài điều năm 2010);

– Trái phiếu công ty (Điều 2 của Nghị định số 52/2006/NĐ-CP ngày 19/5/2006 của Chính phủ về “Phát hành trái phiếu công ty”)

do đó, tờ vé số không phải là giấy tờ có giá nên không thể kiện đòi để lấy lại.

✅ Mọi người cũng xem : ý nghĩa tranh lợn âm dương

Bài viết được thực hiện bởi: Luật sư Nguyễn Văn Dương

cấp bậc: Giám đốc Doanh nghiệp

Lĩnh vực tư vấn: Dân sự, Hình sự, Doanh nghiệp

Trình độ đào tạo: Thạc sỹ Luật, MBA

Số năm kinh nghiệm thực tế: 10 năm

Tổng số bài viết: 10.139 bài viết

của cải/tài sản thương hiệu đối với Doanh nghiệp là gì? tài sản thương hiệu đối với khách hàng là gì?

Chiếm giữ không sở hữu là gì? hoạt động của của cải/tài sản Chiếm giữ không sở hữu?

tài sản tiềm tàng là gì? Đặc điểm về tài sản tiềm tàng? Ví dụ về của cải/tài sản tiềm tàng?

Sở hữu toàn dân là gì? các loại của cải/tài sản thuộc sở hữu toàn dân? Góp phần hoàn thiện chế độ sở hữu đất đai ở nước ta?

Giấy chứng nhận quyền dùng đất có được coi là của cải/tài sản không? Quy định về tài sản theo Bộ luật dân sự năm 2015? Sổ đỏ có được coi là một loại giấy tờ có giá không?

Phân loại những loại tài sản theo quy định của pháp luật? Theo quy định mới nhất của Bộ luật dân sự năm 2015 thì của cải/tài sản có những loại nào? của cải/tài sản được phân loại theo các tiêu chí nào?

Động sản là gì? Quy định về động sản và bất động sản theo pháp luật của Pháp? Quy định về động sản và bất động sản theo quy định của pháp luật Việt Nam?

Tài sản hữu hình và tài sản vô hình theo pháp luật Việt Nam. Chế định tài sản theo quy định của luật dân sự ghi nhận: của cải/tài sản hữu hình (vật) và của cải/tài sản vô hình (vật quyền).

tài sản là gì? những loại của cải/tài sản theo Bộ luật dân sự năm 2015? Phân loại tài sản theo quy định mới nhất trong Bộ luật Dân sự năm 2015 và điểm mới so với quy định về tài sản cũ?

Sàm sỡ là gì? Hành vi sàm sỡ người khác bị xử lý như thế nào?

Mô hình IS-LM là gì? Tìm hiểu mô hình IS-LM? Đầu tư, tiết kiệm và tác động của đầu tư, tiết kiệm đến cán cân thương mại?

Cổ phiếu thưởng là gì? Ý nghĩa của việc phát hành cổ phiếu thưởng? Các trường hợp trả cổ phiếu thưởng? Bản chất của việc chia cổ phiếu thưởng?

Stylist là gì? Các công việc, yếu tố trở thành một Stylist?

Branding là gì? Những lý do Branding ngày càng quan trọng?

Thương hiệu cảm xúc là gì? tìm hiểu thông tin về Emotional branding? Lợi ích của thương hiệu cảm xúc đem lại?

Thương hiệu di sản là gì? tìm hiểu thông tin về Heritage Branding? Để tạo ra một biểu tượng của thương hiệu?

Chỉ báo SMA là gì? tìm hiểu về Simple moving average? Ý nghĩa của đường SMA trong forex?

Đường trung bình động MA là gì? Vai trò của đường MA? những loại đường MA?

Ngoại suy là gì? Ứng dụng của phương pháp ngoại suy? Bản chất của phương pháp ngoại suy? Các bước tiến hành ngoại suy?

Khai phá dữ liệu là gì? Các công cụ khai phá dữ liệu phổ biến? Các bước trong khai phá dữ liệu hiện nay? Kĩ thuật khai phá dữ liệu?

Kardiachain là gì? Tìm hiểu dự án Kardiachain và đồng KAI Coin? Hệ sinh thái của Kardiachain?

ReddCoin là gì? tìm hiểu về đồng tiền ReddCoin (RDD)?

TBL là gì? Cách sử dụng và ý nghĩa của Triple Bottom Line? Tham khảo thêm về ba thành tố đối với Doanh nghiệp?

Đầu cơ hình cánh bướm bằng mua quyền chọn bán là gì? Nội dung chiến lược đầu cơ hình cánh bướm bằng mua quyền chọn bán? Tham khảo về vấn đề nhận dạng mô hình Butterfly Pattern?

Tín phiếu kho bạc là gì? Tìm hiểu kiến thức về Treasury bill? Phân loại tín phiếu như sau?

Lệnh phiếu là gì? Sự khác nhau giữa hối phiếu và lệnh phiếu? Ưu, nhược điểm của lệnh phiếu? Phân loại hối phiếu?

Đại lý bảo hiểm là gì? Phân loại đại lý bảo hiểm? Điều kiện hoạt động của đại lý bảo hiểm? Vai trò của đại lý bảo hiểm?

Cảm biến vân tay là gì? Ưu, nhược điểm và lợi ích? Phân loại và vận hành của cảm ứng vân tay?

Local Brand là gì? tìm hiểu thông tin về Local Brand? Vì sao các sản phẩm của Local Brand Việt Nam lại được yêu thích?